SyRI is het systeem dat de overheid gebruikt om gegevens van burgers aan elkaar te koppelen en zo fraude op te sporen. De rechtbank heeft nu bepaald dat dit systeem een te grote inbreuk maakt op de privacy van iedereen.
Het Systeem Risico Indicatie (SyRI) is ontworpen door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om fraude op te sporen en te melden, maar de manier waarop dat gebeurt is nog te onduidelijk en strijdig met het Europees Verdrag voor de Rechten van de mens. Dit heeft de rechtbank in Den Haag bepaald. Hierdoor moet de huidige wetgeving over SyRI veranderen.
Niet transparant
Het systeem is onmogelijk te controleren omdat de overheid de werking ervan geheimhoudt. Daarbij zegt de rechtbank dat de macht van SyRI te groot is en dat te veel persoonsgegevens van zowel schuldigen als onschuldigen worden verzameld. Zoals de rechtbank het omschrijft: de balans is zoek tussen het maatschappelijk belang van het stoppen van fraudeurs en de inbreuk in mensenlevens.
Deze rechtszaak is aangespannen door acht burgerrechten- en privacy organisaties. Hieronder vallen onder meer het Nederlands Juristencomité voor de Mensenrechten (NJCM), het Platform Bescherming Burgerrechten, de FNV en Privacy First.
Algoritmes
SyRI wordt sinds 2014 gebruikt om de databases van onder andere de Belastingdienst, het UWV, de Sociale Verzekeringsbank en gemeenten met elkaar te verbinden. Hierna worden op deze verzameling SyRI’s algoritmes losgelaten, die deze data analyseren en doorzoeken op risicogevallen. Met risico’s bedoelt SyRI mensen die in de toekomst misschien zullen frauderen met bijvoorbeeld uitkeringen, toeslagen en schulden. Zij komen dan op een lijst te staan die alle overheidsinstanties kunnen inzien en verder controleren.
Toeslagenschandaal
De organisaties die de rechtszaak aanspanden maken zich grote zorgen om SyRI. Onschuldige mensen kunnen ook als verdachte behandeld worden en zo last krijgen met de overheid. Een voorbeeld daarvan is volgens hen het toeslagenschandaal bij de Belastingdienst waarbij ouders opeens hun kindertoeslag terug moesten betalen en in grote financiële problemen kwamen.
Lees meer
>> SyRI onder vuur
